Historia handlu

Handel towarzyszy gatunkowi ludzkiemu niemal od początku jego istnienia. Najstarsze cywilizacje prowadziły wymiany, które miały na celu osiągnięcie konkretnych korzyści materialnych. Pomimo tego, że pojęcie pieniądze zostało wynalezione stosunkowo późno, jeśli bierzemy pod uwagę okres istnienia naszego gatunku, nie przeszkadzało to w żadnym stopniu starożytnym ludom na prowadzenie konkretnych transakcji. Handel przebył długą drogę, aby znaleźć się w miejscu, w którym znajduje się aktualnie. Jaka jest zatem historia jednej z najważniejszych czynności międzyludzkich? Pierwsze ślady handlu pomiędzy różnymi przedstawicielami homo sapiens sapiens można zaobserwować już w czasach prehistorycznych. Na samym początku (jak większość z nas pewnie wie) ludzie nie dysponowali pieniądzem, a przynajmniej takim pieniądzem, jaki znamy obecnie.

Pierwsze wymiany handlowe polegały na barterze, czyli wymienianiu konkretnych dóbr na inne. Wartość danego dobra była oczywiście określana umownie przez przedstawicieli danych grup społecznych. Była to jednak bardzo logiczna transakcja: jedno plemię produkowało zboże, a inne specjalizowało się w hodowli zwierząt. Ponieważ jedni potrzebowali mięsa, a drudzy roślin, dokonywano wymiany tych dwóch produktów. Rzadko wspomina się też o tym, że to właśnie handel jest odpowiedzialny za przenikanie najróżniejszych kultur, a także za dostarczanie na dane tereny produktów, które wcześniej były całkowicie nieznane mieszkańcom. Najprawdopodobniej miejscem narodzin handlu jest południowo-zachodnia Azja.

To właśnie tam powstały pierwsze sieci handlowe, które obejmowały z czasem tereny zachodniej Azji i Bliskiego Wschodu, nieuchronnie zbliżając się do Europy. Mniej więcej w 1000 roku przed naszą erą pojawiły się pierwsze monety, które posiadały stałą wartość. Miejscem ich pochodzenia najprawdopodobniej są Indie, Chiny i miasta znad Morza Egejskiego. Grecy posiadają bardzo starą tradycję wybijania monet, a pierwsza moneta ze stemplem władcy pojawiła datowana jest na 700 rok przed naszą erą. Dopiero około roku 3000 przed naszą erą na Morzu Śródziemnym pojawiły się pierwsze statki handlowe, które należały do Fenicjan. Podobno docierali oni aż do terenów obecnej Wielkiej Brytanii.

W Europie handel na dobrą sprawę poważnie rozwinął się dopiero w Średniowieczu. Towary sprzedawane były na specjalnie stworzonych do tego targach. Wraz z rozwojem żeglugi, rozwijał się także handel morski, a co za tym idzie, wymiana dóbr zwiększyła swój zasięg. W XVI wieku tereny obecnej Holandii były centrum wolnego handlu, a rząd nie ingerował zbytnio w przepływ dóbr. Transport morski stał się prawdziwie globalny, dzięki kolonizacji dokonywanej na całym świecie przez Brytyjczyków, Holendrów i Hiszpanów. W XX wieku przed II wojną światową wybuchł „wielki kryzys”, a wielu analityków uważało, że spowodowany on został głównie przez brak swobodnego przepływu dóbr na Ziemi.

Już podczas wojny zdecydowano się na wprowadzenie nowych regulacji, które będą mogły skutecznie pozwolić na niczym nieskrępowany przepływ towarów na szlakach handlowych, tym samym stymulując gospodarkę. W dzisiejszych czasach handel jest niezwykle zawiłą i skomplikowaną dziedziną, ale jego zasady na dobrą sprawę nie zmieniły się od początku istnienia gatunku ludzkiego.